Danh mục bài viết
Nám da do nội tiết tố là gì?
Phụ nữ sau 30 tuổi bước vào giai đoạn lão hóa, quá trình sản sinh estrogen diễn ra chậm hơn khiến nội tiết tố mất cân bằng.
Estrogen là một hợp chất của estrone, estradiol, và estriol – được coi là một loại hormone thần kỳ giúp cơ thể phụ nữ mềm mại từ cơ thể đến tóc, đến da, điều hòa hệ thống sinh sản… đặc biệt là phát huy tác dụng. Collagen và elastin giúp da săn chắc, đàn hồi và giữ được độ ẩm.
Ngoài ra, estrogen còn giúp làm sáng da bằng cách kiểm soát hormone MSH, một loại hormone kích thích sản sinh hắc tố dưới da.
Khi estrogen suy giảm sẽ gây ra tình trạng mất cân bằng nội tiết tố làm tăng sản xuất melanin và dẫn đến tình trạng nám da. Đây được gọi là nám da do nội tiết.
Việc phân biệt nám da nội tiết với nám da thường không dễ dàng. Do đó, hầu hết các chị em chỉ tìm đến các spa để điều trị nám bằng các loại thuốc bôi ngoài da mà không có tác dụng, thậm chí sau một thời gian, tình trạng nám có thể lan rộng hơn và sậm màu hơn.
Phân biệt nám da thông thường và nám da nội tiết
Nám da thường phát triển do các tác động từ môi trường bên ngoài:
- Tiếp xúc với ánh nắng và tia UV có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sắc tố da
- Tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng xanh và bức xạ nhiệt từ các thiết bị điện tử… có thể khiến da bị nám.
- Môi trường ô nhiễm: khói, bụi, hóa chất trong xe… khiến tình trạng nám da ngày càng nặng hơn.
- Sử dụng mỹ phẩm trang điểm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, có thành phần như corticoid có thể làm mỏng da, dẫn đến nám da khi tiếp xúc với bức xạ mặt trời.
Nám nội tiết là tình trạng tăng sắc tố, mọc tập trung trên bề mặt da dưới dạng các nốt tròn bám sâu vào các lớp cấu trúc của da. Nguyên nhân nội tiết tố gây nám da kể trên là do cơ thể bị thiếu hụt nội tiết tố estrogen.
- Phụ nữ sau sinh: Khi mang thai, lượng estrogen trong cơ thể tăng nhanh để bảo vệ thai nhi. Sau khi sinh con, estrogen giảm đột ngột dẫn đến rối loạn nội tiết. Sau khi cơ thể người phụ nữ được cân bằng nội tiết tố, loại nám này có thể giảm bớt và da trở lại bình thường, nhưng cũng có thể nám da có thể tồn tại vĩnh viễn.
- Ở phụ nữ tiền mãn kinh, lượng nội tiết tố nữ estrogen giảm đột ngột gây ra hiện tượng nám da.
- Người sử dụng thuốc tránh thai liên tục: Thành phần progestin của thuốc tránh thai có thể kích thích hình thành nám da. Nó trở nên tối hơn và rộng hơn nếu tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
- Căng thẳng: Khi cơ thể căng thẳng, hoạt động của buồng trứng cũng bị ảnh hưởng bởi quá trình sản sinh ra estrogen dễ dẫn đến tình trạng nám da.
Các vết nám do nội tiết tố bắt đầu xuất hiện trên da, và nếu không được điều trị, các đốm nhỏ này có thể nhân lên nhanh chóng. Chủ yếu được tìm thấy trên: Sự xuất hiện đối xứng trên má, thái dương, trán và mũi. Nếu không được điều trị, nám da có thể nhanh chóng lan rộng ra các vùng da xung quanh.
Làm thế nào để điều trị nám da do nội tiết tố?
Vì tình trạng nám da trên cơ thể nên để điều trị nám da do nội tiết tố hiệu quả thì phải điều trị từ trong ra ngoài. Đó là điều trị nguyên nhân từ bên trong, giúp cơ thể cân bằng nội tiết tố và sử dụng các biện pháp hỗ trợ điều trị các triệu chứng trên da.
Bệnh nhân sẽ cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa nội tiết để được hướng dẫn cách cân bằng nội tiết tố bằng chế độ ăn uống hoặc dùng thuốc (nếu cần) giúp cân bằng nội tiết tố. Làm việc với bác sĩ da liễu để được hướng dẫn điều trị các triệu chứng nám da bên ngoài. Trong quá trình điều trị, cần thông báo thuốc đang sử dụng cho bác sĩ để tránh xảy ra tương tác thuốc có hại.
Do đó, bệnh nhân bị nám da do nội tiết có thể được áp dụng nhiều phương pháp điều trị khác nhau:
- Bổ sung estrogen: Nên sử dụng các sản phẩm thực vật giàu estrogen (đậu nành và các chế phẩm từ đậu nành…) để có được estrogen tự nhiên. Estrogen tổng hợp không nên được sử dụng vì nguy cơ tác dụng phụ, thường là ung thư vú.
- Bổ sung Omega-3: Nên bổ sung chất béo lành mạnh từ dầu dừa, bơ, bơ ăn cỏ, cá biển béo, cá hồi hoang dã, hạt lanh, hạt chia, quả óc chó, cà rốt, khoai tây vào thực đơn hàng ngày để giúp cải thiện tình trạng nám da do nội tiết tố.
- Không sử dụng chất béo từ dầu thực vật, chẳng hạn như dầu hướng dương, ngô, hạt cải, đậu nành và đậu phộng giàu omega-6.
- Tránh xa các chất kích thích: cà phê, trà, rượu, bia…
- Tránh căng thẳng và ngủ đủ giấc.
- Sử dụng kem chống nắng mỗi ngày, ngay cả khi bạn không ra ngoài. Chọn kem chống nắng có SPF 30+ hoặc cao hơn.
Quan tâm: 5 cách làm nước tẩy trang tại nhà ai cũng thực hiện được
Một số loại thuốc bôi trị nám da kết hợp
- Hydroquinone: Tùy theo tình trạng nám và cân đối giữa lợi và hại, bác sĩ có thể chỉ định hydroquinone ở nồng độ 2% (dung nạp tốt, ít nguy cơ kích ứng da nhưng tác dụng chậm) hoặc nồng độ 3 – 5% (hiệu quả , nhưng rủi ro cũng cao hơn). Sử dụng ở nồng độ cao cần có sự giám sát y tế. Thời gian sử dụng thuốc ở mỗi bệnh nhân là khác nhau. Nhưng thực tế lâm sàng cho thấy thuốc có hiệu quả sau 5 – 7 tuần sử dụng. Quá trình sử dụng có thể kéo dài từ 3 tháng đến 1 năm. Bạn nên ngừng dùng thuốc và thông báo cho bác sĩ nếu gặp một số vấn đề về thuốc: viêm da tiếp xúc kích ứng, tăng sắc tố sau viêm…
- Axit ascorbic (vitamin C): có tác dụng trị nám, chống lão hóa mạnh.
- Một số loại thuốc kết hợp với corticoid như corticoid + hydroquinin có tác dụng nhanh nhưng cần sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ. Thuốc này không nên được sử dụng trong một thời gian dài.
Để điều trị nám da do nội tiết tố hiệu quả và an toàn, tránh để bệnh nặng hơn hoặc có nguy cơ mắc một số bệnh khác, người bệnh cần đi khám chuyên khoa nội tiết để được tư vấn tốt nhất.